Ενσυναισθηση: η βαθια επικοινωνια με τον αλλον μεσω της συναισθηματικης ταυτισης ή κατανοησης…

Για να μπορέσουμε να ξεκινήσουμε να συζητάμε για το πώς μπορούμε να βελτιώσουμε την επικοινωνία μας με τα παιδιά, τους φίλους, τους συνεργάτες, τους συντρόφους, τα αδέρφια, τους γονείς μας, είναι βασικό να μιλήσουμε για το τι σημαίνει ενσυναίσθηση, πόσο σημαντική είναι στην επικοινωνία μας με το παιδί, και γιατί διαφέρει από την συμπάθεια.
Η ενσυναίσθηση οδηγεί στην σύνδεση και η συμπάθεια στην αποσύνδεση.
Η Τερίσα Γουαισμάν, ερευνήτρια στον κλάδο της περίθαλψης, ερεύνησε εκτενώς επαγγέλματα πολύ διαφορετικά μεταξύ τους (ποιοτικά), τα οποία σχετίζονται με την ενσυναίσθηση και ανακάλυψε τέσσερα χαρακτηριστικά της ενσυναίσθησης.
1. Perspective taking- η ικανότητα να δει κανείς από την οπτική γωνία του άλλου- μπαίνω στη θέση του κυριολεκτικά.
2. Η ικανότητα του να αναγνωρίζουμε την οπτική γωνία του άλλου ως τη δική του αλήθεια. Μπορεί να είναι λάθος- κατ εμάς- αλλά είναι η γνώμη του.
3. Η ικανότητα να αποφεύγουμε να κρίνουμε αυτή την οπτική γωνία- κάτι που είναι ιδιαίτερα δύσκολο αν απολαμβάνει κανείς την κριτική όσο οι περισσότεροι από εμάς,
4. Η ικανότητα να αναγνωρίζουμε το συναίσθημα που μπορεί να βιώνει κάποιος μια συγκεκριμένη στιγμή και να επικοινωνούμε με αυτόν.

Η ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα του να νοιώθεις/αισθάνεσαι μαζί με τους ανθρώπους.
Πάντα φαντάζομαι την ενσυναίσθηση σαν έναν ιερό χώρο,
Σαν να βρίσκεται κάποιος σε μία βαθιά τρύπα, και φωνάζει από τον πάτο.. «Εγκλωβίστηκα, Είναι σκοτάδι, Είμαι καταβεβλημένος»… και τότε κοιτάω προς το μέρος του, τον πλησιάζω και λέω
«Εϊ… ξέρω πως είναι εδώ κάτω και δεν είσαι μόνος»

Η συμπάθεια στο μυαλό μου μεταφράζεται κάπως έτσι..
«Ωχ, είναι άσχημα έ;;; Μην κλαις, θα περάσει, θέλεις ένα σάντουιτς;»

Η ενσυναίσθηση είναι επιλογή, είναι ευάλωτη επιλογή, γιατί προκειμένου να συνδεθώ με εσένα, πρέπει να συνδεθώ με το κομμάτι αυτό του εαυτού μου που γνωρίζει αυτό το συναίσθημα, κάτι που τις περισσότερες φορές είναι επώδυνο και επιλέγουμε να το αποφεύγουμε.

Πότε η ανταπόκριση ενσυναίσθησης δε θα έπρεπε να ξεκινάει με την φράση «τουλάχιστον», παρ όλα αυτά τις περισσότερες φορές αν όχι όλες αυτή τη φράση χρησιμοποιούμε όταν προσπαθούμε να παρηγορήσουμε κάποιον.
Και αυτό γιατί κάποιος μοιράζεται κάτι μαζί μας που του είναι ιδιαίτερα και εξαιρετικά οδυνηρό, και εμείς προσπαθούμε να του χρυσώσουμε το χάπι, προσπαθούμε να το κάνουμε να φανεί αισιόδοξο:
«- Είχα μία αποβολή,
-τουλάχιστον ξέρεις πως μπορείς να μείνεις έγκυος.
– Νομίζω πως ο γάμος μου καταρρέι,
– Τουλάχιστον είσαι παντρεμένη,
– Ο Γιάννης δεν είναι καλός μαθητής και δημιουργεί φασαρίες στο σχολείο..
– Τουλάχιστον η κόρη σου είναι άριστη μαθήτρια.»

Αυτό που κάνουμε σε πολύ δύσκολες καταστάσεις είναι πως προσπαθούμε να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα. Κάτι που κάνει τον άλλο να νιώθει πως υποτιμούμε το μέγεθος του πόνου ή της δυσκολίας που βιώνει, τον μπερδεύουμε και τον κάνουμε να νιώθει πως δεν θα έπρεπε να νιώθει έτσι με αποτέλεσμα να τον ωθούμε να αποσυνδεθεί από τα συναισθήματα και τα ένστικτά του.
Φυσικά κλείνουμε τις διόδους επικοινωνίας με τον άλλον και μειώνουμε τα επίπεδα εμπιστοσύνης μαζί του.
Με μία φράση παρουσιαζόμαστε ως συναισθηματικά μη διαθέσιμοι και συμβατοί.

Αν μοιραστώ μαζί σου κάτι πολύ δύσκολο και οδυνηρό προτιμώ να μου πείς…

«Ουυφ, δεν ξέρω τι να πω αυτή τη στιγμή, απλά χαίρομαι που μου το είπες και το μοιράστηκες μαζί μου.»
Γιατί η αλήθεια είναι ότι το να νιώσουμε μια κάποια ανταπόκριση δεν κάνει τα πράγματα καλύτερα.
Αυτό που κάνει τα πράγματα να φαίνονται καλύτερα είναι απλά να νιώσουμε πως κάποιος είναι δίπλα μας, πως εκείνη τη στιγμή έχουμε συνδεθεί συναισθηματικά με κάποιον. Η συναισθηματική σύνδεση είναι εκείνη που απομακρύνει το αίσθημα μοναξιάς και απελπισίας.

(Recommended Bibliography:
Brene Brown, 2010)